Historia

Historia Instytutu jako jednostki naukowo-dydaktycznej sięga lat 50. XX wieku w związku z otwarciem przez Wydział Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego Punktu Konsultacyjnego w Opolu celem kształcenia na studiach zaocznych najpierw na kierunku prawo, a następnie administracja. Strukturalny rozwój instytucji mógł nastąpić dopiero z końcem XX wieku, kiedy to w nowo powstałej uczelni – Uniwersytecie Opolskim jeszcze w ramach Wydziału Ekonomicznego w 1996r. powołano Instytut Prawa i Administracji z jego pierwszym dyrektorem prof. UO dr hab. Stanisławem Malarskim. Rozrost kadrowy i potrzeby edukacyjne sprzyjały przekształceniu w 2001 r. jednostki w samodzielny Międzywydziałowy Instytut Prawa i Administracji, a w 2006r. w Wydział Prawa i Administracji, którego pierwszym dziekanem został prof. dr hab. Leszek Stadniczeńko. Ustawowo uwarunkowane istotne zmiany statutowe UO dokonane w 2019r. spowodowały wewnętrzną reorganizację uczelni. Na wydziałach utworzono instytuty i każdej z tych jednostek powierzono odrębne kompetencje.

Instytut Nauk Prawnych Uniwersytetu Opolskiego został powołany przez Rektora UO Zarządzeniem Nr 31/2019 z dnia 28.06.2019r. wydanym na podstawie art. 23 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. 2018. 1668 z późn. zm.) oraz § 3 ust. 1 Uchwały Statutu Uniwersytetu Opolskiego (199/2016-2020 z dnia 9 maja 2019 r., z późn. zm.). Zadaniem Instytutu stało się prowadzenie i koordynowanie badań naukowych, rozwijanie współpracy międzynarodowej, ponoszenie odpowiedzialności za politykę kadrową oraz za uprawnienia do nadawania stopni naukowych w dziedzinie nauk społecznych, w dyscyplinie nauk prawnych podlegającej ewaluacji. W Instytucie prowadzoną są również badania w zakresie nauk o bezpieczeństwie (dyscypliny nieewaluowanej) ściśle związanej z prowadzonym na Wydziale kierunkiem studiów.

Na mocy § 1 Zarządzenia Rektora UO Nr 49/2019 z dnia 30 września 2019 r. (z mocą obowiązującą od dnia 1 października 2019 r.) oraz punktu XV. ust. 1 pkt 1) Załącznika do tego Zarządzenia w ramach struktury organizacyjnej Instytutu utworzono 7 katedr oraz 4 zespoły, w tym Zespół Edukacji Klinicznej „Klinika Prawa”. Tym samym Zarządzeniem (punkt XV ust. 2 Załącznika) w zakresie struktury funkcyjnej Instytutu wyodrębniono: dyrektora INP, zastępcę dyrektora INP, Radę Instytutu Nauk Prawnych, kierowników Katedr oraz koordynatorów Zespołów. W okresie trwania I kadencji Instytutu struktura uległa w 2022r. rozbudowie, a od kolejnej kadencji rozpoczynającej się w dniu 1 września 2024r. nastąpiła reorganizacja: powołano 9 katedr oraz 9 zespołów (6 badawczych i 3 dydaktyczne). W Instytucie jest obecnie zatrudnionych na umowę o pracę 54 osoby (2 profesorów, 17 profesorów uczelni, 28 adiunktów, 3 asystentów, 4 starszych wykładowców), w tym 5 nauczycieli akademickich nieprzynależących do żadnej katedry bądź zespołu badawczego. Nasi pracownicy odznaczają się wiedzą teoretyczną, ale także większość posiada umiejętności i doświadczenie praktyczne. Są zatrudnieni także na stanowiskach sędziowskich i w administracji publicznej lub wykonują wolne zawody- adwokatów i radców prawnych.

Od dnia 1 października 2019 r. Dyrektorem INP jest dr hab. Piotr Stec prof. UO. W latach 2019-2020 funkcję zastępcy Dyrektora Instytutu pełniła dr hab. Joanna Ryszka prof. UO, a od 1 października 2020 r. – dr hab. Ewa Kozerska prof. UO.

Zróżnicowane zainteresowania badawcze pracowników związane z głównymi subdyscyplinami prawniczymi upubliczniane są w specjalistycznych monografiach, komentarzach prawniczych, międzynarodowych i krajowych czasopismach, a także podczas konferencji naukowych. Realizowane są też granty pozyskiwane ze środków finansowych NCN, MEiN i Horyzonty 2020.

W ramach komercjalizacji wyników nauki pracownikom zlecane są ekspertyzy i opinie prawne przez instytucje administracji publicznej, samorządy zawodowe bądź podmioty gospodarcze.

W ramach Instytutu funkcjonuje redakcja naukowa wydawanego od 2003 r. periodyku „Opolskie Studia Administracyjno-Prawne” (indeksowanego w CEJSH, CEEOL, POL-Index, HeinOnline, Index Copernicus, ERIH PLUS, DOAJ, AmeliCA, The Norwegian Register for Scientific Journals, JUFO, EBSCO Legal Source). Przy Instytucie afiliowane jest czasopismo „Santander Art and Culture Law Review” (indeksowane również w bazie Scopus, ProQuest East&Central Europe Database), wydawane od 2015r. przez Centrum Prawa Ochrony Dóbr Kultury UNESCO.

Efektywność badawcza pracowników naszego Instytutu w ewaluacji za lata 2017-2021 uzyskała mocą decyzji MEiN z dnia 4 marca 2023 r. kategorię B+, co pozwala utrzymać pełnię praw akademickich. Jednostka posiada od 2013r. uprawnienia do nadawania stopnia doktora nauk prawnych, a od 2021r. uzyskała uprawnienia do nadawania stopnia doktora habilitowanego w dyscyplinie nauki prawne. Posiadane uprawnienia do nadawania stopnia doktora i doktora habilitowanego w dziedzinie nauk społecznych w dyscyplinie nauki prawne, jak również uzyskana kategoria ewaluacyjna umożliwia prowadzenie naboru do Szkoły Doktorskiej UO w dyscyplinie nauki prawne.