Aspekty prawne wykorzystania punktacji społecznej oraz sztucznej inteligencji w procesie świadczenia usług publicznych
Celem projektu jest ocena dopuszczalności wykorzystania systemów sztucznej inteligencji w procesie świadczenia usług publicznych opartych o system punktowej oceny (social scoring). Szerokie wykorzystanie dużych zbiorów danych (Big Data) oraz postępująca cyfryzacja i automatyzacja ich przetwarzania kusi podmioty publiczne do sięgnięcia po rozwiązania oparte o sztuczną inteligencję do oceny oraz do podejmowania rozstrzygnięć w zakresie korzystania z usług publicznych oraz świadczeń publicznych.
W ramach projektu zostanie przeprowadzona analiza istniejących oraz projektowanych rozwiązań prawnych w ramach sztucznej inteligencji w kontekście krajowym, unijnym oraz europejskim. Aspekt międzynarodowy ma szczególne znaczenie z uwagi na transgraniczność rozwiązań technologicznych oraz różne podejścia regulacyjne widoczne w innych państwach. Ponadto istotne jest również różny poziom wdrażania rozwiązań opartych o AI poszczególnych państwach europejskich.
Program: MINIATURA 6, Narodowe Centrum Nauki
Kierownik projektu: dr Mateusz Pszczyński
Prawne formy zarządzania dziedzictwem kulturowym w Europie w perspektywie prawnoporównawczej
Celem tego projektu, realizowanego w ramach międzynarodowego programu badawczego, „Dictionnaire de droit comparé du patrimoine culturel”, jest przeprowadzenie badań o charakterze podstawowym, które wniosą znaczący wkład w badania nad prawem ochrony dziedzictwa kulturowego. Ochrona oraz skuteczne zarządzanie dziedzictwem kulturowym są bowiem współcześnie coraz częściej postrzegane jako kluczowy element rozwoju społecznego, a także jako sposób radzenia sobie z zagrożeniami związanymi z konfliktami, zorganizowaną przestępczością, terroryzmem oraz fundamentalizmem. Problematyka ta stanowi jednak wciąż bardzo trudny problem dla teorii i praktyki prawa. Podczas gdy na poziomie międzynarodowym regulacje prawne w dziedzinie kultury – zazwyczaj dotyczące ochrony twórczości ludzkiej oraz ochrony dziedzictwa kulturowego – osiągnęły już pewien stopień standaryzacji, krajowe ustawodawstwo w tym obszarze jest bardzo zróżnicowane. Dotyczy to również wewnętrznych systemów prawnych państw członkowskich Unii Europejskiej (UE). Choć UE jest najbardziej zintegrowaną organizacją międzynarodową na świecie, w której kwestie wspólnej polityki w obszarze kultury podlegają coraz głębszej integracji prawnej i instytucjonalnej, to regulacja prawna ochrony dziedzictwa kulturowego i zarządzania nim należy do wyłącznej kompetencji prawa krajowego państw członkowskich. W praktyce oznacza to, iż istnieją głębokie różnice pomiędzy systemami prawa krajowego dziedzictwa kulturowego w UE. Głównym celem badawczym tego projektu, prowadzonego w ramach współpracy międzynarodowej, jest zatem usystematyzowanie najważniejszych instytucji krajowego prawa dziedzictwa kulturowego w wybranych państwach europejskich (Belgia, Francja, Grecja, Hiszpania, Niemcy, Włochy, Łotwa, Polska, Szwajcaria i Wielka Brytania), w perspektywie porównawczej. Zadania podjęte w ramach projektu zmierzają zatem do zbadania, czy i w jakim stopniu europejskie systemy prawa ochrony dziedzictwa kulturowego wykazują podobieństwa lub pewne elementy łączące, a jeśli tak, to czy możliwe jest ustalenie wspólnej terminologii i pojęć odnoszących się do tego obszaru regulacji w Europie. Wkład projektu w szerszy, międzynarodowy program badawczy polega na analizie polskiego systemu prawnego ochrony dziedzictwa kulturowego w oparciu o kwestionariusz badań porównawczych. W związku z tym zostanie zbadane, czy i w jakim stopniu polskie prawo w tym obszarze należy wspólnego, europejskiego rdzenia prawa dziedzictwa kulturowego, oraz czy przyczynia się ono do jego budowy i krystalizacji. Analiza naukowa podjęta w ramach projektu jest oparta o badania tekstów aktów normatywnych, orzecznictwa sądów, praktyki administracji publicznej, instrumentów polityki kulturalnej oraz literatury przedmiotu. Głównym rezultatem tego projektu badawczego jest wkład w opracowanie obszernego słownika prawa porównawczego dziedzictwa kulturowego (Dictionnaire de droit comparé du patrimoine culturel). Będzie on stanowił kamień milowy dla dalszych studiów na prawem dziedzictwa kulturowego w Europie. Wyniki badań są również opublikowane w ważnych, recenzowanych czasopismach naukowych oraz przedstawione w referatach konferencyjnych.
Program: OPUS 18, Narodowe Centrum Nauki
Kierownik projektu: dr Andrzej Jakubowski
Okres realizacji projektu: 48 miesięcy
Czasopismo “Opolskie Studia Administracyjno – Prawne”
Projekt realizowany w ramach programu „Rozwój czasopism naukowych”, ogłoszonego rozporządzeniem Ministra Edukacji i Nauki z dnia 3 sierpnia 2021 r. w sprawie programu „Rozwój czasopism naukowych” (Dz. U. z 2021 r., poz. 1514) zawiera koncepcję rozwoju praktyk wydawniczych i edytorskich oraz ich wpływu na obecność czasopisma w obiegu międzynarodowym. Projekt obejmuje digitalizację czasopisma, upowszechnianie czasopisma w przestrzeni międzynarodowej i społecznościowej oraz aplikowanie czasopisma do międzynarodowych baz danych, m.in. Scopus oraz Web of Science.
Celem projektu jest rozwój czasopisma “Opolskie Studia Administracyjno – Prawne” i jego szersza obecność w międzynarodowej przestrzeni wydawniczej.
Projekt realizuje strategię rozwoju czasopisma, obejmującą trzy filary:
Program: Rozwój czasopism naukowych, Ministerstwo Edukacji i Nauki
Kierownik projektu: dr hab. Marta Woźniak, prof. UO
Okres realizacji projektu: 24 miesiące
Projakościowa ewaluacja nauk prawnych
asadniczym celem badawczym projektu jest przeprowadzenie analizy systemów ewaluacji nauk prawnych i miar stosowanych do oceny jakości badań w tej dyscyplinie pod kątem ich przydatności do tego celu oraz opracowanie systemu pozwalającego na ocenę pracy zespołów badawczych w kraju i porównanie wyników z osiąganymi przez prawników akademickich za granicą. Poszczególne rządy, grantodawcy i prywatne instytucje sporządzające rankingi uczelni i dyscyplin zakładają, że nauka ma jeden, wspólny dla wszystkich dziedzin i dyscyplin zestaw miar jakości, a w związku z tym, że to, co sprawdza się przypadku fizyków, inżynierów, czy psychologów sprawdzi się także w odniesieniu do prawników, historyków i filozofów. W naukach humanistycznych i naukach prawnych istnieje silny sprzeciw wobec takiemu zrównywaniu dyscyplin. W szczególności przedstawiciele nauk prawnych twierdzą, że ich dyscyplina jest unikatowa. Jak dotąd nie przeprowadzono kompleksowych badań prawdziwości tego poglądu, choć przeprowadzone przez wnioskodawcę (Stec 2021) badanie pilotażowe pokazuje, że struktura afiliacji czołowych czasopism prawniczych wg wykazu MEiN różni się bardzo istotnie od struktury afiliacji w takich czasopismach jak “Nature” czy “Science.” Może to sugerować, że nauki prawne w istocie są wyjątkiem od reguły, co ostatecznie mają zweryfikować badania przeprowadzone w ramach tego projektu.
Strona projektu: https://ewaluacjaprawa.com/
Okres realizacji projektu: 24 miesiące
Program: Nauka dla Społeczeństwa, Ministerstwo Edukacji i Nauki
Kierownik projektu: dr hab. Piotr Stec, prof. UO
Wykład prof. Piotra Steca na University of California Berkeley w Center for Studies in Higher Education: Is Law a “Parallel Science?” Metrics-based Research Assessment and Academic Legal Research
Smart Human Oriented Platform for Connected Factories (SHOP4CF)
Program: Horyzont 2020- Research and Innovation Framework Programme
Kierownik projektu: dr hab. Dariusz Szostek
Strona projektu: https://shop4cf.eu
Okres realizacji projektu: 48 miesięcy
Instytut Nauk Prawnych
ul. Katowicka 87a,
45-067 Opole
tel. +48 77 452 75 02,
e-mail: inpuo@uni.opole.pl
Uniwersytet Opolski
ul. Kopernika 11a
45-040 Opole
Rektorat
tel.: 77 541 59 03
Biuro Kanclerza
tel.: 77 541 60 70
NIP: 754-000-71-79
Regon: 000001382